Anders in gesprek met medewerkers

Je bent hier: Home / Over Cedin / Nieuws en achtergrond / Gesprekkencyclus volgens waarderend onderzoek

Artikel

Gesprekkencyclus volgens waarderend onderzoek

Afieneke Buter is onderwijsadviseur bij Cedin en geeft trainingen op het gebied van leiderschap en management. Daarnaast begeleidt ze leerkrachten en schoolteams met betrekking tot het effectief lesgeven in combinatiegroepen en het verbeteren van de didactische vaardigheden. “Goed onderwijs wordt gegeven door goede leerkrachten, die op hun beurt weer goede aansturing nodig hebben. De rol van een leidinggevende in een school is cruciaal. Daarom zet ik mij in om bij scholen een hele nieuwe kijk op beoordelen te introduceren: de gesprekkencyclus volgens waarderend onderzoek. Officieel Appreciative Inquiry.”

Meerwaarde

“Gesprekken volgens waarderend onderzoek is een andere manier om met je collega’s in gesprek te gaan. Bij een traditioneel functionerings- en beoordelingsgesprek kijk je terug. Hierbij blijf je vaak hangen in dingen die niet goed gaan. Je wordt beoordeeld op het verleden en kijkt niet vooruit. Het doel van gesprekken voeren volgens waarderend onderzoek is waarde creëren. Een gesprek blijft niet bij een negatieve of positieve beoordeling. Maar gaat om datgene waar je gesprekspartner graag mee bezig wil zijn. Waar hij of zij zich in wil ontwikkelen. Het voordeel: je wordt niet beoordeeld op een ‘afvinklijstje’, maar je ontwikkelt jezelf en daarmee ook de school. Dit leidt tot eigenaarschap, motivatie en groei.”

Waarderend onderzoek tijdens corona

“Door de coronacrisis is het schoolplan en het jaarplan blijven liggen en dat heeft ook invloed op de ontwikkelplannen van leerkrachten. Als leidinggevende doe je er goed aan om tijd te nemen voor gesprek, ZIE wat de leerkrachten doen, WAARDEER hun inzet en alles wat er georganiseerd wordt en GEEF RUIMTE voor initiatief en ontwikkeling. Dit zal niet de ontwikkeling zijn zoals deze gepland was, waar ligt nu de ontwikkelingsbehoefte van de leerkracht? Wat heeft de leerkracht nodig en welke ontwikkelingen heeft de leerkracht al gemaakt? Dit zijn er vast heel veel, denk alleen maar aan het anders organiseren, de digitale hulpmiddelen en de planning. Een mooie vraag is: “Welke ontwikkelingen kunnen blijvend bijdragen aan het verbeteren van je onderwijs? Wat kun je ook na de sluiting blijven toepassen?”

Meer aandacht in onderwijs voor waarderend onderzoek

Organisaties zoals de Rabobank en zorgverzekeraars werken al tijden op basis van waarderend onderzoek. In het onderwijs zie je nu ook een verandering naar deze manier van beoordelen. Afieneke: “Dat komt omdat het onderwijs voor leerlingen al volledig is gericht op zelfsturing en eigenaarschap. Waarom zou je op die manier dan ook niet gaan werken met leerkrachten? Er is behoefte aan leerkrachten die eigenaarschap ervaren en gemotiveerd zijn zich in te zetten voor doelen die inspireren en zorgen voor persoonlijke ontwikkeling. Dit bereik je hiermee. Met name het eigenaarschap en de motiverende insteek zorgt voor een drive die op termijn werkdruk verlagend zal zijn. Dit spreekt enorm aan, ik merk dat veel leidinggevenden daarom met de nieuwe gesprekkencyclus beginnen te experimenteren.”

Vijf valkuilen bij invoeren

Het toepassen van waarderend onderzoek klinkt heel eenvoudig, maar vraagt training, oefening en commitment van de schoolleider. Afieneke: “De basis van de gesprekkencyclus is het stellen van de juiste vragen. En dat is precies wat regelmatig wordt onderschat. Tel daarbij op dat het beoordelen ‘in ons bloed’ zit. Waar directeuren nog wel eens de mist ingaan is het loslaten van het traditionele beoordelen. Doordat het zo in ons systeem zit, vallen we hier snel op terug in de gesprekkencyclus. Zeker als het functioneren van een leerkracht niet goed verloopt. En dat terwijl we juist waarderend en motiverend aan de slag willen gaan. Je kunt in mijn artikel over de 5 valkuilen hier meer over lezen: 5 valkuilen waarderend onderzoek.”

Weerstand

“Als iets veranderd of nieuw is, is er altijd weerstand. Veelgehoord over waarderend onderzoek is de opmerking dat mensen recht hebben op beoordeling, ook als het goed gaat.  Ik ben ervan overtuigd dat 95 % van onze leerkrachten zich juist wil ontwikkelen. Van goede leerkracht tot excellente leerkracht of van niet functionerende leerkracht tot basis bekwame leerkracht. Waarom een heel beoordelingssysteem maken voor het kleine deel (5%) niet functionerende leerkrachten en hiermee alle initiatief en ontwikkeling voor de rest van de leerkrachten in de kiem smoren? Dossieropbouw is hierbij ook geen punt. Juist door 3 tot 4 keer per jaar kort bij elkaar te zitten, en doelen te formuleren, krijg je heel goed inzicht hoe iemand zich wel of niet ontwikkelt. Je kunt beter bijsturen dan tijdens een jaarlijks beoordelingsgesprek. Uiteindelijk gaat het namelijk om de vraag: wat heb je gedaan aan de ontwikkeling van deze leerkracht?”

Neem contact op

Heb je vragen over de dienstverlening van Cedin? Stuur ons een bericht en we nemen zo spoedig mogelijk contact met je op.

Start met typen en druk op enter om te zoeken..