Efficiënt lesgeven in een combinatiegroep

Een ervaringsverhaal van Francy Wilthuis, adjunct-directeur scholengemeenschap Atol.

Onderwijsgemeenschap Atol bestaat uit één grote school van circa 350 leerlingen en drie kleinere scholen met zo’n 40 tot 65 leerlingen. In 2019 startte de scholengemeenschap met het traject Kansrijke Combinatiegroepen onder leiding van onderwijsadviseur Frederike Cleveringa.

Adjunct-directeur Francy Wilthuis vertelt waarom zij gekozen hebben voor Kansrijke Combinatiegroepen en de winst die ze boeken.

“Omdat we te maken hebben met een teruglopend leerlingenaantal op onze scholen werken we al langere tijd met combinatiegroepen van twee of drie klassen. Lesgeven aan een combinatiegroep wil je zo efficiënt mogelijk aanpakken. Zo houd je het voor de leerkracht overzichtelijk en heeft die niet het gevoel een deel van de tijd achter de feiten aan te lopen. We hebben een periode zelf geëxperimenteerd en dat had al het nodige resultaat opgeleverd. We hadden we de behoefte om te toetsen of we op de goede weg waren én we wilden we het gestructureerder aanpakken. Toen zijn we gestart met het begeleidingstraject Kansrijke Combinatiegroepen.”

Een traject op maat

“Doordat we zelf aan een poos werkten met combinatieklassen en het uitgangspunt niet van alle groepen gelijk was, is er een traject op maat samengesteld. Vorig schooljaar zijn we afgetrapt met een aantal startbijeenkomsten. Dit schooljaar zijn we aangevangen met de studiedagen en daaropvolgend de klassenbezoeken.

Tijdens de studiedagen wordt er theorie behandeld, maar is er ook veel aandacht voor de praktijk en situaties die zich in de klas voor doen. De klassenbezoeken worden na de tijd geëvalueerd met de individuele leerkracht, zodat zij direct worden voorzien van feedback. Dat wordt als heel waardevol ervaren. Tijdens de volgende ronde klassenbezoeken gaat ook de (adjunct)-directeur mee, zodat wij er van kunnen leren en het kunnen combineren met onze reguliere klassenbezoeken.”

Handvatten

“Allereerst hebben we spelling opgepakt; het verbinden van leerlijnen en het samenvoegen van instructiemomenten is daarbij het doel. Er wordt echt per groep gekeken naar wat pak je samen en wat kun je overslaan? Welke coöperatieve werkvormen kun je inzetten? Hoe kies je een lesdoel? Ook wordt er aandacht besteed aan de didactiek. Frederike reikt echt handvatten aan voor het maken van keuzes, zodat je een kwalitatief betere les kunt geven in minder tijd.”

Vertrouwen

“Gedurende het traject worden leerkrachten zich steeds bewuster van de mogelijkheden die er zijn. De klassenbezoeken dragen er aan bij dat leerkrachten het gaan uitproberen en door de feedback die zij van Frederike ontvangen krijgen ze steeds meer vertrouwen. Het is een heel zinvol traject voor scholen die te maken hebben met teruglopende leerlingen aantallen en gaan werken met combinatiegroepen. Ook voor scholen die de ambitie hebben om de methode los te laten, meer te doen met bewegend leren en coöperatieve werkvormen is het aan te raden!”