Sterk praktijkgericht

Beschikbaar in heel Nederland

Kwalitatief onderwijs in een combinatiegroep

Deze pagina delen:

Kansrijke Combinatiegroepen is een door Cedin ontwikkelde werkwijze die een hoge kwaliteit van onderwijs, differentiatie, betrokkenheid en eigenaarschap van leerlingen garandeert. Tegelijk vermindert onze werkwijze de werkdruk die leerkrachten in combinatiegroepen vaak ervaren en krijgt men de ‘regie’ weer terug!


Start vanuit één vakgebied

In overleg met de adviseur van Cedin wordt het vakgebied gekozen waarmee wordt gestart. Vaak kiezen scholen ervoor om te beginnen met het vakgebied spelling, maar soms ook met taal of begrijpend lezen, afhankelijk van de schoolspecifieke situatie.

Voor dat vakgebied vinden studie/ werkbijeenkomsten plaats, waarin de didactiek van het betreffende vakgebied wordt uitgediept, ingegaan wordt op coöperatief en samenwerkend leren in de combinatiegroep. Leerkrachten leren in instructies te verbinden, op basis van leerlijnen en leerdoelen. De mogelijkheden hiervoor verschillen per vakgebied, en zijn bijvoorbeeld afhankelijk van de methode die wordt gebruikt.

Groepsbezoeken zijn altijd onderdeel van het traject: hierbij krijgen leerkrachten feedback op hun handelen in de praktijk en wordt de aanwezige directeur of IB-er geschoold in het zelfstandig uitvoeren van de groepsbezoeken.


Het vervolg

Wanneer een vakgebied is afgerond, kan besloten worden het traject voor een ander vakgebied een vervolg te geven. Ons doel is altijd om een team zo snel mogelijk zelfstandig uitvoering te laten geven aan het concept Kansrijke Combinatiegroepen.


Hieronder lees je meer over de trajecten Kansrijke Combinatiegroepen en 'Begrijpend lezen', 'Woordenschat' en 'Geïntegreerd taalonderwijs'.


Binnen het concept Kansrijke Combinatiegroepen worden leerlijnen van een vakgebied met elkaar verbonden. Het verbinden van de leerlijnen van begrijpend lezen is niet ingewikkeld, omdat het hier gaat om een concentrische leerlijn: een leerlijn die zich van groep 1-8 steeds herhaalt. De teksten nemen toe in complexiteit en het is voor leerlingen ingewikkelder om er grip op te krijgen.


Net als bij alle andere onderdelen van Kansrijke Combinatiegroepen, is ook bij het onderdeel begrijpend lezen de didactiek het uitgangspunt. Het geven van effectief begrijpend leesonderwijs is best een opgave. Het is een complexe vaardigheid die aangeleerd moet worden. Dit traject zet daarop in: effectief onderwijs geven met of zonder methode aan twee groepen tegelijk. Gebruikmakend van principes van EDI, Close Reading en coöperatief leren.


Er wordt gedifferentieerd gewerkt met rijke teksten. De differentiatie vindt plaats op basis van de leerlijn en op basis van analyse van de toetsen en observaties van de kinderen. De differentiatie wordt zo niet meer alleen op basis van de jaargroep aangebracht. Door het onderwijs op deze manier vorm te geven, ontstaat er tijdswinst en meer uitwisselingsmogelijkheden tussen de kinderen.


In het traject Kansrijke Combinatiegroepen met de focus op begrijpend lezen, komen de volgende onderwerpen aan bod:


  • De didactiek van begrijpend lezen met o.a. Close reading, EDI, rolwisselend lezen, schematiseren en modelen.
  • Versterken van je didactiek door Close reading.
  • Het werken met rijke, afwisselende teksten.
  • De inzet van activerende werkvormen bij begrijpend lezen, waardoor kinderen meer met elkaar in gesprek komen over de tekst.
  • Toetsen van begrijpend lezen, analyse van gegevens en interveniëren daarop.
  • Het zelf maken van inspirerende lessen.
  • Het met de hele (gecombineerde) groep werken aan een tekst en differentiatie daarin.


In dit trajectonderdeel leren leerkrachten woordenschatonderwijs te verbinden over twee (of meer) jaargroepen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de nieuwste inzichten in de didactiek van woordenschatonderwijs: rijk en samenhangend onderwijs (Van Koeven en Smits) met instructie op de vaktaalwoorden (laag-3 woorden) middels de Viertaktdidactiek (Verhallen en van der Nulft).


Per school zal de situatie en de gewenste situatie anders zijn. Globaal onderscheiden we drie situaties:

  • Scholen die willen (blijven) werken met een taalmethode.
  • Scholen die de taaldomeinen willen verbinden aan de zaakvakken.
  • Scholen die volledig thematisch willen werken.


Een gesprek over de wensen en mogelijkheid van de school vormt het uitgangspunt voor de scholing. Samen maken we een aanbod dat precies op maat van de school is en de gewenste nieuwe situatie oplevert.


Eén ding levert het iedereen die lesgeeft in een combinatiegroep op: meer rust en meer kwaliteit in de instructies en oefeningen. We werken aan een aanbod voor de gecombineerde groep. In het traject leer je welke woorden hiervoor geschikt zijn, hoe je woorden door lezen, praten en instructie kunt (aan) leren en hoe deze nieuw aangeleerde woorden geoefend kunnen worden. Centraal staat het verbinden van de KCG-uitgangspunten. Effectieve instructie en coöperatieve werkvormen spelen daarin een belangrijke rol. 


In het traject Kansrijke Combinatiegroepen met de focus op woordenschat, komen o.a. de volgende onderwerpen aan bod:


  • Samenhangend onderwijs
  • Het Viertakt-model van Verhallen.
  • Geschikte oefenvormen (coöperatief).
  • Woorden kiezen, samenvoegen van de groepen en in een netwerk verbinden.
  • Consolideren van de geleerde woorden.
  • Toetsen van woordenschat en differentiatie.

Taalonderwijs geven in de combinatiegroep met twee (of meer) handleidingen in je hand is heel lastig. Je maakt daarin dan veelal keuzes. Mondelinge communicatie en ook stellen delven vaak het onderspit en het taalonderwijs is daarmee soms een beetje onbevredigend. 

In het traject leer je om, vanuit de thema’s van je methode mét gebruikmaking van de inhoud van die methode, te bouwen aan een blokplanning waarin de verschillende taalonderdelen samenhangend en sociaal en interactief worden aangeboden en geoefend. Daardoor ontstaat meer tijd voor taal en betekenisvoller taalonderwijs. De leerlijnen stellen, mondelinge communicatie, woordenschat en taalbeschouwing vormen een betekenisvol geheel.


In het begeleidingstraject krijg je meer kennis over de verschillende vakdidactische aspecten en de inhoud van de verschillende leerlijnen. Per methode en per school wordt de inhoud van het traject op maat vormgegeven: een puzzel die we samen met elke school leggen.

In het traject Kansrijke Combinatiegroepen met de focus op geïntegreerd taalonderwijs, komen de volgende onderwerpen aan bod:


  • Didactiek van woordenschat (Viertakt-model), mondelinge communicatie, stellen en taalbeschouwing.
  • Woorden selecteren, netwerken bouwen, effectief oefenen van nieuw geleerde woorden.
  • Effectief oefenen, uitdagen tot praten, coöperatief leren.
  • Opdrachten beoordelen en bijstellen indien nodig (betekenisvol maken).
  • Feedback geven, krijgen en reviseren van stelproducten.
  • Plannen van het aanbod (blokplanning maken).
  • Verbinden: door keuzes te maken tussen de thema’s van de verschillende groepen of door samen te voegen.

Het aantal bijeenkomsten is afhankelijk van de inhoud van het begeleidingstraject.

Scholen die (gaan) werken met combinatiegroepen.

Inschrijven


Kansrijke Combinatiegroepen is altijd een traject op maat, waaraan het hele schoolteam deelneemt.

Wil je meer informatie of wil je jouw school inschrijven voor een begeleidingstraject op maat? Klik dan op onderstaande link.

Heb je vragen over dit begeleidingstraject of ben je benieuwd of dit bij jouw team past? Neem dan contact op met een adviseur of vraag trainingsadvies aan.


Vraag trainingsadvies aan