Niet betrokken ouders bij je school betrekken

We weten dat ouderbetrokkenheid thuis een grote invloed heeft op de schoolprestaties van kinderen. Het is belangrijk dat ouders gesprekken voeren met hun kinderen, ze voorlezen, uitleg geven en helpen bij het huiswerk. Leerkrachten willen ouders hier graag op wijzen. Toch gebeurt het vaak dat ouders die je hiermee wilt bereiken ‘juist niet komen’. Wat kunnen de oorzaken hiervan zijn en hoe kun je dit veranderen?

Om te beginnen is het belangrijk dat je je afvraagt waarom deze ouder niet komt. Vroeger werd het nogal eens afgedaan met ‘De ouder is niet geïnteresseerd’, maar je mag er vanuit gaan dat iedere ouder in zijn/haar kind geïnteresseerd is. Er kunnen allerlei redenen zijn waarom ouders niet op school komen om te helpen of niet aanwezig zijn op ouderavonden. Eén van die redenen kan laaggeletterdheid zijn. Ongeveer 1 op de 9 Nederlanders tussen de 16 en 65 jaar is laaggeletterd. Zij hebben moeite met lezen en schrijven en communiceren in het Nederlands.

Laaggeletterde ouders

Laaggeletterde ouders lezen vaak de nieuwsbrieven en uitnodigingen voor een ouderavond niet, of, als het kind een boekje van school mee naar huis neemt, lezen zij deze boeken niet voor. Deze ouders tonen vaak vermijdend gedrag als het gaat om lezen en schrijven. Ze zijn bijvoorbeeld  bang om op een ouderavond door de mand te vallen: stel je voor dat je een opdracht moet doen waarbij je moet lezen of iets op moet schrijven!

Als school ben je je vaak niet bewust van het feit dat je laaggeletterde ouders hebt. Vaak zijn dit ouders die allerlei uitvluchten bedenken om niet aan activiteiten mee te hoeven doen. Als ze iets moeten lezen zijn ze hun leesbril kwijt en vragen een ander het even voor te lezen. Voor de leerkrachten is het goed om deze ouders te herkennen.

Hiervoor kan een teambijeenkomst over ouderbetrokkenheid en laaggeletterdheid een uitkomst bieden. Omdat ouderbetrokkenheid momenteel veel aandacht heeft is het goed hier ook de mogelijke laaggeletterdheid van ouders mee te nemen.

Hoe kun je ouders benaderen die moeilijk te bereiken zijn en/of nooit komen?

Voor veel scholen is dit een terugkerende vraag. Zoals boven beschreven is: laaggeletterdheid kan één van de redenen zijn. Zo kunnen er nog tal van oorzaken zijn en zul je telkens met je collega’s moeten onderzoeken wat er speelt bij deze ouders. Het is handig om een aantal vragen te stellen en veronderstellingen te checken.

Belangrijke vragen zijn bijvoorbeeld:

Waarom wil je juist dié ouders bereiken? Denk je dat juist deze ouders het nodig hebben? Heb je veronderstellingen over deze ouders? Zou het kunnen dat deze veronderstellingen doorspelen in je houding naar deze ouders? Zou het kunnen dat dat hen juist afschrikt?

Dit betekent dat je een ‘zelfonderzoekje’ gaat doen naar je eigen opvattingen en hoe dat door zou kunnen spelen in je houding. Probeer dat samen met een collega te doen, zodat dit zo objectief mogelijk gebeurt. Vraag daarbij ook feedback aan je collega.

Veronderstellingen checken

Ga met elkaar brainstormen over wat eventuele belemmeringen voor deze ouders, van dit kind, in deze groep, met deze leerkracht kunnen zijn. Maak gebruik van deze checklist en vink mogelijke redenen aan. Vergeet niet dat het veronderstelling zijn. Probeer deze altijd nader te checken!

Bespreek met elkaar wat nodig is om ouders vanuit een gelijkwaardige houding te benaderen. Kun je de ouders opzoeken? Kun je hen vragen wat zij graag willen en wat hen zou helpen wel te komen? En: wie uit het team kan het beste op een toegankelijke manier contact leggen met deze ouders?

Communiceren met ouders

De communicatie tussen ouders en school essentieel is in het stimuleren van een positieve ouderbetrokkenheid. De communicatie ligt aan de basis van het goed samenwerken met elkaar.

• Goede communicatie draagt er toe bij dat ouders en school de verwachtingen goed op elkaar afstemmen en dat ouders en kinderen goed kunnen gaan samenwerken, zodat de ontwikkeling van de kinderen optimaal bevorderd wordt.
• Goede communicatie draagt bij aan een goede verstandhouding en zorgt er ook voor dat ouders minder drempels ervaren en eerder geneigd zijn te komen.

Daarvoor is het nodig dat de professionals vooral gaan kijken naar hoe zij communiceren en vanuit welke houding en met welke vaardigheden zij het contact met de ouders versterken. Bewustwording van welke waarden en normen meespelen in het contact is van belang.

In de training Communiceren met ouders besteden wij aandacht aan de basishouding in de oudercontacten en het versterken van communicatieve vaardigheden van leerkrachten. We oefenen met allerlei praktijksituaties. De deelnemers krijgen zoveel mogelijk handvatten voor moeilijke situaties in contacten met ouders.

Meer informatie

Aanvullend op onze Drieslag Ouderbetrokkenheid kunnen wij in samenwerking met de Stichting Lezen en Schrijven een module over ouderbetrokkenheid en laaggeletterdheid verzorgen. Neem voor meer informatie contact met ons op, wij helpen je graag!