Gepersonaliseerd(er) onderwijs en eigenaarschap

Wie herkent het niet: leerlingen die weinig gemotiveerd zijn, hun werk afraffelen of hun werk maken voor de juf of de meester. Deze leerlingen zijn niet betrokken bij hun eigen leerproces en zijn er zeker niet bewust mee bezig. Om het leren te optimaliseren is het nodig om leerlingen een gevoel van eigenaarschap te geven en hen bewuste keuzes over hun leerproces te laten maken. Hierdoor zorg je ervoor dat de wil om te leren wordt aangesproken en leerlingen betrokken en nieuwsgierig zijn. Bovendien maken leerlingen zich op deze manier vaardigheden eigen die bijdragen aan duurzaam en levenslang leren (Grow, 1991).

 Groot speelveld

Er zijn vele manieren om eigenaarschap bij leerlingen tot stand te brengen. Scholen hebben daardoor een groot speelveld om te verkennen. Een veelgehoorde en actuele oplossing om tot eigenaarschap bij leerlingen te komen is gepersonaliseerd onderwijs. Maar, wat er onder gepersonaliseerd onderwijs wordt verstaan blijft vaak onduidelijk. Sommige scholen zoeken het vooral in het gebruik van adaptieve oefensoftware, terwijl andere scholen hun leerstofjaarklassensysteem op de kop gooien. Omdat er vele gradaties zijn, spreken wij liever over gepersonaliseerd(er) onderwijs. Binnen gepersonaliseerd(er) onderwijs is de leerling niet alleen betrokken bij het eigen ontwikkelingsproces, maar stuurt hij/zij deze ook bewust aan.

Dé vraag die dan altijd bij scholen opkomt is: Mag een leerling dan alles zelf bepalen? Ons antwoord: Nee, bij gepersonaliseerd(er) onderwijs is er sprake van gedeelde regie over het leerproces. Dit betekent dat de leerling richting geeft en de leerkracht ondersteuning en begeleiding biedt. In sommige gevallen kun je er zelfs voor kiezen om ook andere leerlingen of de hele groep een rol te geven in het leerproces, zolang de leerlingen maar bewust keuzes kunnen maken en een gevoel van eigenaarschap ervaren.

In de praktijk

Gepersonaliseerd(er) onderwijs en eigenaarschap kennen vele gezichten. Wij helpen jullie om gepersonaliseerd(er) onderwijs vorm te geven en het eigenaarschap van leerlingen te vergroten op een manier die bij jullie past! Hierbij kijken we naar jullie mogelijkheden, maar ook naar jullie grenzen. Samen gaan we aan de slag met concrete activiteiten en materialen die je in de praktijk kunt inzetten. Gespreksvoering met kinderen kan daarbij een belangrijk onderdeel zijn. Maar ook onderwerpen zoals mindset, executieve functies, datamuren, portfolio’s, peer-assessment en -feedback kunnen worden verkend en uitgewerkt.